Endodoncja - skuteczne leczenie kanałowe w Opolu
1. Co to jest leczenie kanałowe i kiedy je wykonujemy?
Endodoncja jest to leczenie polegające na usunięciu z komory i kanałów zęba jego miazgi (kompleksu nerwowo - naczyniowego) wykonywane z różnych wskazań:
- leczniczych - nieodwracalne stany chorobowe miazgi (nerwów i naczyń krwionośnych wewnątrz zęba) oraz tkanek okołowierzchołkowych (kości w okolicy wierzchołka korzenia zęba) spowodowane próchnicą lub infekcją pochodzącą od strony dziąseł (zespół endo - perio),
- protetycznych - znaczne zniszczenie zęba uniemożliwiające jego odbudowanie w tradycyjny sposób, wykorzystanie zęba jak filar protetyczny pod most lub oparcie dla protezy,
- urazowych - celem umożliwienia przetrwania zęba na skutek jego obumarcia w wyniku urazu, nadmiernego starcia zęba lub bruksizmu,
- innych - w przypadkach zleconych przez lekarza prowadzącego.
2. Na czym polega leczenie kanałowe?
W maksymalnym skrócie leczenie kanałowe polega na wyczyszczeniu i zdezynfekowaniu komory i kanałów zęba z resztek zainfekowanych przez bakterie pozostałości po miazdze zęba. Aby tego dokonać kanały należy w prawidłowy sposób udrożnić, następnie prawidłowo poszerzyć i opracować aby uzyskać przestrzeń dostępną dla roztworów bakteriobójczych i oczyszczających.
Następnym etapem leczenia kanałowego jest wypełnienie pozostałej przestrzeni materiałem akceptowanym przez organizm tzw. biozgodnym.
Cały zabieg leczenia kanałowego wykonywany jest w naszym gabinecie w znieczuleniu miejscowym, w związku z czym - wbrew obiegowej opinii - nic nie boli.
3. Jak wygląda przebieg leczenia kanałowego?
W gabinecie Mikrostomart w Opolu, który jest gabinetem ukierunkowanym właśnie na leczenie kanałowe, cały proces leczenia przeprowadzany jest według najnowszych standardów i zgodnie z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Endodontycznego, którego lek. dent. Marcin Nowosielski jest aktywnym członkiem. W związku z tym w naszym gabinecie leczenie:
- jednoetapowo - cały proces leczenia kanałowego odbywa się na jednej wizycie, w związku z czym nie ma konieczności chodzenia do lekarza z jednym zębem kilka - kilkanaście razy. Wytycznej tej trzymamy się zawsze gdy tylko jest to możliwe:
- z wyłączeniem sytuacji skomplikowanej anatomii zęba, której pokonanie wymaga zbyt dużej ilości czasu, aby pacjent był w stanie wytrzymać to na jednej wizycie.
- z wyłączeniem sytuacji ponownego leczenia kanałowego, gdy występuje konieczność usunięcia z kanałów złamanych narzędzi, zamknięcia perforacji czy ominięcia utrudnień powstałych podczas leczenia pierwotnego.
W gabinecie stomatologicznym Mikrostomart leczenie kanałowe prowadzone jest zawsze z użyciem mikroskopu zabiegowego (bo tylko powiększenie umożliwia dostrzeżenie wszelkich struktur anatomicznych oraz uzyskanie dostępu do zęba bez nadmiernej destrukcji tkanek), ślinochronu (tzw. koferdamu, który umożliwia przeprowadzenie zabiegu w aseptycznych warunkach bez dostępu bakterii) oraz najnowszej generacji narzędzi maszynowych (minimalizujących ryzyko wystąpienia powikłań w postaci ich złamania).
W trakcie stawiania diagnozy oraz w trakcie leczenia kanałowego istnieje konieczność wykonania kilku zdjęć RVG i jest to nieodzowne do prawidłowego przeprowadzenia procesu leczenia. W bardziej skomplikowanych przypadkach pojawia się konieczność wykonania tomografii komputerowej CBCT.
4. Jaki jest koszt leczenia kanałowego?
W gabinecie stomatologicznym Mikrostomart koszt leczenia kanałowego jest zawsze stały, ściśle określony w zależności od rodzaju leczonego zęba oraz ilości leczonych kanałów oraz niezależny od ilości wizyt koniecznych na przeprowadzenie leczenia czy od zastosowanej metody leczenia. Ostateczną cenę leczenia podaje lekarz przed rozpoczęciem procesu leczenia, a szczegółowy cennik dostępny jest do wglądu w gabinecie. Przed leczeniem kanałowym Pacjent ZAWSZE umawiany jest na konsultację. Na konsultacji lekarz ocenia rzeczywiste możliwości leczenia zęba oraz przydatność takiego leczenia z perspektywy stanu zdrowia jamy ustnej Pacjenta. Zdarzają się przypadki kiedy leczenie kanałowe nie ma sensu np. destrukcja korony zęba jest na tyle duża, że nie ma technicznej możliwości jej funkcjonalnej i estetycznej rekonstrukcji. Do kosztu leczenia kanałowego ZAWSZE dochodzi koszt odbudowania zęba. Nie ma sensu robić sztuki dla sztuki czyli wykonywać pracochłonne i kosztowne leczenie kanałowe, by później przyoszczędzić na odbudowie. To właściwa i porządna odbudowa warunkują w dużym stopniu sukces leczenia kanałowego. Zęba po leczeniu kanałowym odbudować należy w sposób protetyczny, gdyż odbudowa zachowawcza najczęściej nie wystarcza. W zależności od przypadku należy zastosować odbudowę z zastosowaniem wkładów koronowo - korzeniowych, korony protetycznej lub onlaya. O tych kosztach Pacjent również jest informowany na wizycie konsultacyjnej.
Leczenie kanałowe jest leczeniem kosztownym, ze względu na:
A) stopień jego zaawansowania - lekarz specjalizujący się w tej dziedzinie musi poświęcić sporo czasu i nakładów finansowych aby zdobyć odpowiednie umiejętności umożliwiające mu przeprowadzenie procedur w sposób bezpieczny i przewidywalny.
B) czasochłonność procedury leczniczej - przeprowadzenie leczenia kanałowego zabiera sporo czasu pracy gabinetu, w trakcie którego należy opłacić również personel pomocniczy oraz uwzględnić eksploatację energii i amortyzację sprzętu.
C) jednorazowość stosowanego sprzętu - chcąc leczyć bezpiecznie narzędzia jednorazowe stosujemy jednorazowo. Koniec tematu.
Jeśli jednorazowe narzędzie - samo jedno narzędzie, jeden pilnik kosztuje 139zł - których w trakcie rzetelnie prowadzonego leczenia może zużytych być kilka, i nie jest to jedyny jednorazowy element zużywany w trakcie leczenia (do tego inne narzędzia ręczne, koferdam, jednorazowe strzykawki, igły, obłożenie gabinetu itd.) to proszę samodzielnie zdecydować czy da się uczciwie wobec swojego sumienia i wobec Pacjenta wyleczyć zęba kanałowo za 300zł?
Pacjent samodzielnie decyduje z jakiej jakości usług chce korzystać i w jaki sposób chce się leczyć, jednak Gabinet Mikrostomart prowadzi leczenie tylko według najnowszych i najwyższych standardów, w sposób bezpieczny zarówno dla naszych Pacjentów, jak i naszego personelu.
Dlatego koszt leczenia kanałowego w Gabinecie Mikrostomart zaczyna się od 600zł. Cena indywidualna ustalana jest podczas konsultacji z Pacjentem i uzależniona jest od stopnia skomplikowania przypadku.
5. Jaka jest skuteczność leczenia kanałowego pod mikroskopem?
A) przy leczeniu wykonywanym po raz pierwszy i przy zastosowaniu się do zaleceń lekarza w postaci wykonania protetycznej odbudowy zęba szanse na 10 letnie przetrwanie leczonego zęba są na poziomie 90%
B) prze leczeniu kanałowym przeprowadzanym ponownie i przy zastosowaniu się do zaleceń lekarza w postaci wykonania protetycznej odbudowy zęba szanse na 10 letnie przetrwanie leczonego zęba są na poziomie 60%
6. Co należy zrobić po zakończeniu leczenia kanałowego?
Po pierwsze należy stosować się do wszystkich zaleceń lekarza. Po zakończeniu leczenia kanałowego mogą pojawić się przejściowe dolegliwości bólowe, wiążące się z koniecznością zażycia środków przeciwbólowych, bądź czasami antybiotyku. Po zakończeniu leczenia kanałowego należy odbudować zęba z zastosowaniem odpowiedniej metody.
Zęba po leczeniu kanałowym należy regularnie kontrolować radiologicznie według zaleceń lekarza najczęściej według schematu: po 6 miesiącach, po 18 miesiącach i po kolejnych 24 miesiącach oraz przy każdej sytuacji która budzi zaniepokojenie lekarza. Rezygnacja z kontroli po leczeniu pomimo przypomnień o jej konieczności, wiąże się z utratą kontroli nad przebiegiem gojenia i brakiem możliwości wdrożenia leczenia następowego bądź podtrzymującego jeśli takowe byłoby potrzebne.
7. W jaki sposób należy odbudować zęba po leczeniu kanałowym?
A) Przy ubytku tkanek stanowiącym około 30% twardych tkanek zęba, pozostały wszystkie ściany zęba i ich grubość w każdym miejscu jest większa niż 2mm - najprostszą i najwłaściwszą metodą odbudowy jest rekonstrukcja zachowawcza materiałem kompozytowym w technice warstwowej.
B) Jeśli ubytek przekracza powyższe rozmiary, brakuje którejś ze ścian zęba, bądź któraś z pozostałych ścian jest cieńsza niż 2 mm, ale wszędzie na obwodzie znajduje się SZKLIWO - zęba należy odbudować techniką z pokryciem powierzchni żującej wykorzystując jedną z poniższych możliwości:
- inlay
- onlay
- overlay
- endokorona
C) Jeśli ze względu na stopień zniszczenia zęba ubytek szkliwa na obwodzie jest większy niż 30% bądź zniszczenie zęba sięga głąbiej poddziąsłowo, należy zastosować odbudowę w postaci korony protetycznej, czasami cementując jako usztywnienie konstrukcji filaru wkład koronowo - korzeniowy, najlepiej złoty.
D) jeśli zniszczenie zęba jest jeszcze większe, do tego stopnia, że przy wykonywaniu pracy protetycznej nie możemy uzyskać obręczy zęba (2mm zdrowych tkanek, które razem z odbudową i wkładem musimy objąć koroną) pozostają nam 3 możliwości:
1. Chirurgiczne wydłużenie korony klinicznej - sprawdza się czasami przy zębach w odcinku bocznym jako leczenie kompromisowe. W odcinku przednim raczej nie akceptowane przez Pacjentów ze względu na defekt estetyczny.
2. Ekstruzja ortodontyczna - polegająca na ortodontycznym wysunięciu zdrowych tkanek z zębodołu. Jest to bardziej czaso i pracochłonna metoda, ale nie powodująca destrukcji kości oraz defektu estetycznego.
3. Ekstrakcja z natychmiastową implantacją - w sytuacji gdy zniszczenie zęba jest na tyle duże, że leczenie nie ma już żadnego sensu.
8. Jak nie należy odbudowywać zębów po leczeniu kanałowym?
Zdarza się, że ogólnie praktykujący dentyści proponują Pacjentom zacementowanie wkładu z włókna szklanego jako jako wzmocnienie zęba odbudowanego wypełnieniem kompozytowym w taki mniej więcej sposób i przy takim ubytku tkanek twardych zęba:
Rozwiązanie to w żadnym stopniu nie jest wzmocnieniem zęba po leczeniu kanałowym, a jedynie (jeśli w ogóle) wzmocnieniem umocowania wypełnienia w zębie i jest to znacząca różnica. Opracowanie zęba pod wkład powoduje dalszą utratę tkanek zęba, a co za tym idzie dalsze jego osłabienie. Poza tym taka konstrukcja, gdy mamy dwie cienkie ściany zęba doklejone do mocno zacementowanej konstrukcji - dochodzi wtedy najczęściej do odłamania którejś ze ścian zęba. Zęba takiego należy okoronować, jeśli się da najlepiej bez cementowania żadnych wkładów. Zęby odbudowane w powyższy sposób łamią się bardzo często i stąd bierze się obiegowa opinia, że nie warto leczyć zębów kanałowo bo się łąmią. Łamią się gdy są źle odbudowane, nie koniecznie dlatego, że były leczone kanałowo:)
9. Bez czego nie może się odbyć leczenie kanałowe?
A) bez koferdamu
Główną ideą leczenia kanałowego jest odpowiednie wyczyszczenie z infekcji wnętrza zęba. Ludzka ślina jest siedliskiem bakterii. Nie da się więc mówić o właściwej dezynfekcji wnętrza zęba przy ciągłym dostępie śliny. Należy zęba odizolować od jej dostępu i do tego celu stosuje się właśnie koferdam. Jest to odpowiednio uformowany kawałek gumy, rozpięty na ramce, przez którą wystawiony jest ząb który leczymy i ewentualnie zęby sąsiednie. Daje nam to przewidywalność leczenia. Nie obawiamy się tego, że zmęczony leczeniem Pacjent zamknie usta i całe pole zabiegowe ponownie nam się zabrudzi. Nie obawiamy się tego, że któreś z chemikaliów, które stosujemy do dezynfekcji dostanie się do jamy ustnej Pacjenta. Pacjent jest bezpieczny. Nie obawiamy się tego, że któreś z narzędzi zostanie przypadkowo zaaspirowane do dróg oddechowych lub układu pokarmowego. Poprawiamy w ten sposób widoczność pola zabiegowego, zwiększając przy tym skuteczność pracy, a także komfort Pacjenta.
Leczenie kanałowe bez koferdamu w dzisiejszych czasach nie istnieje, a przynajmniej nie w wytycznych i standardach. W gabinecie Mikrostomart zawsze używamy najwygodniejszego dla Pacjenta i najbezpieczniejszego koferdamu. Bezlateksowa guma odpowiedniej grubości nie uczula, a ryzyko jej rozerwania w trakcie pracy jest znikome.
B) Bez mikroskopu zabiegowego
Ogromne powiększenie pola zabiegowego oraz jego mocne współosiowe oświetlenie umożliwia zobaczenie tego co nie widoczne gołym okiem umożliwiając prowadzenie leczenia w sposób bezpieczny i przewidywany. Dzięki pracy pod kontrolą wzroku ryzyko powikłań jest znacząco zminimalizowane. Nie dochodzi do nadmiernej utraty zdrowych tkanek zęba, które przy klasycznym leczeniu trzeba było usunąć by cokolwiek w zębie zobaczyć. Dzięki zastosowaniu mikroskopu zabiegowego leczenie stomatologiczne jest dużo bardziej przyjazne dla samego zęba, struktur sąsiednich jak i Pacjenta.
Leczenie pod mikroskopem wymaga założenia koferdamu i przyjęcia przez Pacjenta pozycji leżącej.
C) Doświadczonego operatora
Tysiące przeleczonych kanałów, dokładna znajomość anatomii oraz jej anomalii, umiejętność radzenia sobie z komplikacjami, usuwanie złamanych narzędzi, zamykanie perforacji, odnajdowanie zarośniętych kanałów, omijanie stopni w kanałach, resekcje endodontyczne. Są to sytuacje z którymi w naszym Gabinecie mierzymy się na co dzień. Nie rzadko pomagamy w kontynuacji leczenia kanałowego na prośbę lekarzy z okolicznych gabinetów. Zgłaszają się do nas Pacjenci z całego województwa, a także dalszych okolic kraju celem kontynuacji rozpoczętego już, problematycznego leczenia kanałowego. W takich sytuacjach przyjmujemy Pacjenta na zasadzie: "Practice limited to endodontics" tzn. prowadzimy leczenie kanałowe według najnowszych standardów, a na kontynuację leczenia i odbudowę zęba Pacjent jest odsyłany do swojego lekarza prowadzącego.
10. Mity związane z leczeniem kanałowym
A) Leczenie kanałowe jest niebezpieczne i szkodliwe dla organizmu.
Leczenie kanałowe obarczone jest ryzykiem powikłań - tak jak każda inna procedura medyczna. Powikłania mogę zdarzyć się zawsze, podczas każdego leczenia. O możliwych powikłaniach rozmawiamy z Pacjentem podczas konsultacji, która odbywa się zawsze przed leczeniem kanałowym prowadzonym w naszym gabinecie, w związku z czym Pacjent ma możliwość zdecydowania czy akceptuje możliwość ich wystąpienia i w razie czego odstąpić od leczenia.
Co do szkodliwości leczenia kanałowego dla organizmu: wyszukać można w internecie opinie ludzi - prawdopodobnie osób u których leczenie kanałowe nie powiodło się - z których wynika, że leczenie endodontyczne, jest przyczyną wszelkiego zła jakie dosięga ludzki organizm, od złego samopoczucia poczynając, na nowotworach kończąc. Na poparcie swoich hipotez, przytaczane są badania sprzed ponad 100 lat.
Głównym problemem w tych opiniach jest sam fakt wypowiadania się w temacie osób wykorzystujących nieaktualne badania naukowe, bez posiadania podstawowej wiedzy i wyciągania na postawie nich wniosków typu: u 95% osób z nowotworami stwierdzono obecność zębów po leczeniu kanałowym. Wniosek z tego powinien być inny, a mianowicie: te 95% osób które w tym momencie mają nowotwór, na którymś etapie swojego życie nieodpowiednio dbało o higienę jamy ustnej i doszło u nich do znacznego zniszczenia zębów, tak że musiały one być leczone kanałowo.
Idąc tokiem rozumowania przeciwników leczenia kanałowego możemy wysnuć wniosek że i woda jest rakotwórcza, bo przecież 100 procent ludzi mających nowotwór piło wodę.
Drugi problem jest taki, że wrzucane do jednego worka jest leczenie kanałowe i "leczenie kanałowe". Mało kto zdaje sobie sprawę, że leczenie kanałowe nie polega tylko "na wyrwaniu nerwa" jak to często Pacjenci zwykli myśleć, ale głównie na odpowiednim zdezynfekowaniu, przygotowaniu i wypełnieniu wnętrza zęba, w taki sposób aby mógł on pozostać i funkcjonować w jamie ustnej bez obecności układu odpornościowego. Bo jeśli weźmiemy pod uwagę "leczenie kanałowe przez wyrwanie nerwa" to rzeczywiście nie spełnia ono tych wymogów i ząb taki rzeczywiście może być niebezpieczny i stanowić przyczynę wielu problemów w przyszłości.
Kolejną rzeczą o jakiej należy pamiętać jest fakt, że ząb po leczeniu kanałowym jest ZAWSZE zębem pozostawionym w jamie ustnej warunkowo. Oznacza to, że wymaga on obligatoryjnych okresowych kontroli radiologicznych według zaleceń lekarza. Brak regularnych kontroli może doprowadzić do sytuacji, w których przeoczony zostanie moment, w którym wdrożyć należy leczenie następowe lub podtrzymujące. Mimo sukcesu leczenia może wystąpić sytuacja, w której ząb taki będzie wymagał usunięcia. Najczęściej związane jest to z sytuacją zdrowotną Pacjenta, objawiająca się znacznym obniżeniem odporności i wymagającym przeprowadzenia sanacji bezwzględnej. W takiej sytuacji każdy martwy ząb musi zostać z jamy ustnej usunięty, niezależnie od tego czy jest przeleczony prawidłowo, ze względu na fakt, że ogólny stan zdrowia Pacjenta, nie pozwala na to by w którymś miejscu organizmu nie funkcjonował układ odpornościowy.